มุมและองศาของใบหน้าด้านข้าง (Lateral facial profile)

ใช้มุม-องศา มาช่วยเพิ่มความสวยบนใบหน้า

หากพูดถึงความงาม หลายคนบอกว่าความงามคือศิลปะ แต่เนื่องจากใบหน้าของเรานั้นมีทั้งส่วนโค้ง ส่วนเว้า ความงามบนใบหน้าจึงเป็นการผสมผสานระหว่างตัวเลข มุม สัดส่วน และศิลปะร่วมกันอย่างลงตัว และนอกจากการมองใบหน้าตรงๆอย่างเดียวแล้ว เรายังต้องคำนึงถึงมุมมองที่มองมาจากด้านข้างประกอบกันด้วย ในที่นี้จะขอกล่าวถึงมุมและองศาของใบหน้าด้านข้าง (Lateral profile, Facial profile) ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่ใช้ประกอบการผ่าตัดของศัลยแพทย์และทำให้ใบหน้าของผู้มารับบริการออกมาดูสวย น่ามองมากยิ่งขึ้น โดยมุมหลักๆที่ใช้วัดมีดังนี้

1. มุมสันจมูก (Nasofrontal angle)

คือมุมระหว่างหน้าผากและสันจมูก เกิดจากเส้นที่ลากจากจุดตํ่าสุดของสันจมูกไปที่ปลายจมูกและจุดนูนสุดของหน้าผากทำมุมกัน มุมที่เหมาะสมในคนเอเชียอยู่ที่ 115-135 องศา มุมนี้ขึ้นอยู่กับความนูนของหน้าผาก ความลึกของกระดูกเบ้าตา และสันจมูก ศัลยแพทย์ตกแต่งสามารถเพิ่มความนูนของหน้าผากโดยการเสริมซิลิโคนหรือฉีดฟิลเลอร์ และปรับความสูงของสันจมูกโดยการเสริมจมูกให้รับกับใบหน้าได้

2. มุมฐานจมูกและริมฝีปากบน (Nasolabial angle)

คือมุมที่เกิดจากเส้นที่ลากผ่านฐานจมูกทำกับเส้นที่ลากจากจุดลึกสุดของฐานจมูกไปยังจุดยื่นที่สุดของริมฝีปากบน มุมที่สวยในผู้ชายจะอยู่ที่ 90-95 องศา ส่วนผู้หญิงอยู่ที่ 90-110 องศา หากมุมนี้น้อยเกินไปจะทำให้ดูจมูกงุ้มหรือดูริมฝีปากบนยื่น แต่หากว่ามากเกินไปจะทำให้ดูจมูกเชิด ไม่สวยงาม ความเชิด ความพุ่งหรือรูปร่างของปลายจมูก ศัลยแพทย์ตกแต่งสามารถปรับให้เหมาะสมกับรูปหน้าผู้ป่วยรายนั้นๆได้ แต่ความยื่นของริมฝีปากบนนั้นมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องหลายอย่าง เช่น กระดูกขากรรไกรบนยื่น (Prognathic maxilla) ฟันหน้าบนยื่น หรือริมฝีปากบนหนา หากเกิดจากฟันหน้าบนยื่น ผู้ป่วยอาจพิจารณาปรึกษาทันตแพทย์จัดฟัน (Orthodontist) เพื่อจัดฟันลดความยื่นของฟันหน้าก่อน จะทำให้ความ ยื่นของริมฝีปากลดลงไปด้วย เมื่อจัดฟันเรียบร้อยแล้วจึงมาพบศัลยแพทย์ตกแต่งเพื่อเสริมจมูกต่อไป เพราะหากว่าผู้ป่วยอยู่ในระหว่างการจัดฟันแล้วมาเสริมจมูกเลย อาจทำให้การประเมินมุมฐานจมูกและริมฝีปากผิดพลาดได้ เนื่องจากว่าอาจยังต้องลดความยื่นของฟันหน้าบนอยู่จากแผนการรักษาของทันตแพทย์จัดฟัน ทำให้ริมฝีปากบนยังไม่อยู่ในตำแหน่งที่คงที่ สิ่งที่แนะนำคือควรจัดฟันและถอดเครื่องมือจัดฟันให้เรียบร้อยก่อน หรือหากต้องการรีบเสริมจมูก จะต้องทราบแผนการรักษาทางจัดฟันก่อนว่า ไม่ปรับลดความยื่นของฟันหน้าบนแล้วจึงจะสามารถเสริมจมูกได้ ทั้งนี้เพื่อให้ได้ความสวยของมุมฐานจมูกและริมฝีปากตามที่ต้องการ

3. มุมริมฝีปากล่างและคาง (Mentolabial angle)

คือมุมที่เกิดจากเส้นที่ลากจากใต้ริมฝีปากล่างไปขอบของริมฝีปากทำกับเส้นที่ลากจากจุดลึกสุดของริมฝีฝากล่างไปยังจุดนูนสุดของคาง มุมปกติอยู่ที่ประมาณ 110 - 130 องศา ความยื่นและตำแหน่งของริมฝีปากล่างและคาง ส่งผลต่อความสวยงามของมุมนี้ ซึ่งความยื่นของริมฝีปากขึ้นอยู่กับตำแหน่งและความยื่นของฟันหน้าล่างด้วย และสามารถลดได้จากการจัดฟัน นอกจากนี้ ยังมีร่องลึกสุดระหว่างริมฝีปากล่างและคาง (Mentolabial sulcus) ที่มีส่วนสำคัญในการพิจารณาร่วมกับมุมริมฝีปากล่างและคางในการวางตำแหน่งของซิลิโคนในกรณีเสริมคาง (Chin augmentation) หรือกรณีเหลาคาง (Genioplasty) เพื่อให้ได้คางทีรับกับริมฝีปากและใบหน้าโดยรวม ไม่ดูยื่นหรือหลุบมากเกินไป

4. มุมใบหน้าด้านข้าง (Profile angle)

คือมุมที่เกิดจากเส้นที่ลากผ่านจุดนูนสุดของหน้าผากมาที่ปลายจมูกและลากต่อไปถึงจุดนูนสุดของคาง มุมที่เหมาะสมสำหรับคนเอเชียอยู่ที่ประมาณ 168-175 องศา แตกต่างไปตามเชื้อชาติ มุมนี้ประกอบด้วยหลายส่วน ได้แก่ หน้าผาก ปลายจมูก และคาง ซึ่งมีลักษณะโครงสร้างกระดูกมาเกี่ยวข้องด้วย หากต้องการปรับเปลี่ยนโครงสร้างกระดูกร่วมด้วย ในรายนี้ที่มีความผิดปกติของโครงสร้างขากรรไกร เช่น ขากรรไกรบน/ล่างยื่นหรือถอย จะต้องอาศัยแพทย์หลายสาขามาร่วมทำการรักษาด้วย เช่น ทันตแพทย์ด้านศัลยศาสตร์ช่องปาก (Maxillofacial surgeon) ทันตแพทย์จัดฟัน เป็นต้น แต่ถ้าหากศัลยแพทย์ตกแต่งประเมินแล้วว่า ความผิดปกติอยู่ที่เนื้อเยื่ออ่อน และหรือผู้ป่วยปฏิเสธการผ่าตัดแก้ไขโครงสร้างกระดูก ก็สามารถแก้ไขตัด เสริม เติมแต่งในส่วนของหน้าผากให้โหนกนูนขึ้น เสริมจมูก ร่วมกับเสริมหรือตัดแต่งคาง เพื่อให้ได้มุมใบหน้าด้านข้างที่สวยงาม

จะเห็นได้ว่าความสวยงามบนใบหน้าด้านข้างนั้นก็มีส่วนสำคัญไม่น้อยไปกว่าใบหน้าด้านตรงเลย หากต้องการสวยในทุกมิติจะต้องคำนึงถึงมุมมองด้านข้างด้วย แต่การที่จะทำให้สวยตามมุมในอุดมคตินั้นอาจไม่สามารถทำได้ทั้งหมด เนื่องจากข้อจำกัดในแต่ละบุคคล ทั้งข้อจำกัดทางลักษณะโครงสร้างกระดูก เนื้อเยื้ออ่อน และข้อจำกัดทางศัลยกรรม อีกทั้งมุมและองศาที่กล่าวมานั้นเป็นเพียงมาตรฐานส่วนหนึ่งที่ช่วยประเมินความสวยงาม แต่หากความสวยงามนั้นขึ้นอยู่กันความชอบและรสนิยมของแต่ละบุคคลที่แตกต่างกันไป ดังนั้นก่อนการตัดสินใจทำศัลยกรรมจึงต้องมีการตรวจประเมินและทำความเข้าใจร่วมกันระหว่างศัลยแพทย์ตกแต่งและผู้มารับบริการ เพื่อให้ได้ความสวยที่ตรงใจ เหมาะสม และปลอดภัย

https://e-aaps.org/journal/view.php?number=646